“Het lijkt wel of iedereen tegenwoordig een burn-out heeft of overspannen is”, heb je vast wel eens iemand horen zeggen op een wat sceptische toon. Het wordt niet altijd serieus genomen en als een vaag psychisch probleem gezien. Het is ook lastig te begrijpen als je er zelf niet mee worstelt. Overspannen zijn lijkt echter wat meer in de maatschappij geaccepteerd. En is het niet gewoon hetzelfde als een burn-out? In dit blog ga ik meer in op overspannen zijn of een burn-out hebben en de verschillen. Want die zijn er!
Burn-out: een trend?
Niet iedereen weet wat een burn-out precies inhoudt. Men ervaart wellicht dat het vandaag de dag te pas en te onpas gebruikt wordt als een soort hype. Helaas komt het inderdaad steeds vaker voor dat iemand in een burn-out beland. Of het een trend is? Kennelijk leven we in een maatschappij waar we constant ‘aan’ moeten staan en we meer druk ervaren. Als we zelf geen duidelijke grenzen stellen, dan zijn de grenzen zoek. En dan ga je… Dus ja, misschien kan je het een trend noemen. Maar wel eentje waar je het liefst niet aan mee doet!
Soms wordt je niet begrepen, zolang je jezelf maar leert begrijpen als je te maken krijgt met overmatig stress. Het komt meestal als een onaangename verrassing. Je beland met vage klachten bij de huisarts, die jou wakker schudt met datgene waar je zelf geen moment aan dacht. Dat het je misschien allemaal teveel is geworden en je je nu zo enorm ‘op’ voelt. Het is wel belangrijk om overspannenheid niet met een burn-out te verwarren.
Welke klachten heb je?
Wanneer je overspannen bent of opgebrand bent, herken je vast meerdere van de volgende klachten:
- Je bent erg moe en hebt slaapproblemen;
- Je voelt je onrustig: je piekert en hebt een gejaagd gevoel;
- Je kunt je moeilijk concentreren en vergeet snel dingen;
- Je bent emotioneler: je huilt uit het niets en ben snel prikkelbaar;
- Je hebt last van hoofdpijn of duizeligheid;
- Je kunt minder goed tegen prikkels: die komen extra hard binnen.
Overspannen zijn of een burn-out: wat is het verschil?
Zowel overspannenheid als een burn-out is het resultaat van overmatig stress ervaren. Het evenwicht tussen je draaglast en je draagklacht is ver te zoeken, wat zorgt voor al die klachten. Maar wat is nou het verschil tussen overspannen zijn of een burn-out hebben? Als je overspannen bent, zit je in een stadium van stress waarbij je tijdelijk moeilijk kunt functioneren. Je kunt er echter sneller uitklimmen dan bij een burn-out.
Dit komt omdat je een burn-out oploopt na een langere periode van stress. Je staat minimaal een jaar onder hoge spanning tot je echt niet meer in staat bent om te werken. Je kunt je voorstellen dat je jouw lichaam en geest dan langdurig een flinke opdonder hebt gegeven en je daarom een langere herstelperiode nodig hebt. De klachten die je hebt, ervaar je bij een burn-out ook sterker. Een burn-out is dus een ernstigere vorm van overspannenheid.
“Wie durft te verdwalen vindt nieuwe wegen”
Met een burn-out pleeg je roofbouw op je lichaam
Ons stressmechanisme maakt bij alles wat we doen stresshormonen vrij. Hierdoor krijg je energie om te presteren. Wanneer je onder hoge druk staat en je dus veel moet presteren, krijg je nog eens een dosis extra stresshormonen. Ideaal zou je zeggen, want zo kun je door blijven gaan. Alleen stelt jouw lichaam er wel iets tegenover: de hoeveelheid stresshormonen moet in evenwicht zijn met de hoeveelheid rust die jij je lichaam geeft.
Jouw lichaam moet immers herstellen van deze ‘kater´ door er goed voor te zorgen. Een goede nachtrust, je pauze pakken en opladen door ontspannende activiteiten te ondernemen. Blijf je toch maar doorgaan in een langdurige stressmodus waarbij je meer energie verliest dan krijgt? Dan raakt jouw stresssysteem neuro hormonaal ontregeld. Je zenuwstelsel en hormoonhuishouding trekken het na zo’n lange tijd niet meer, waardoor jij totaal lichamelijk en emotioneel uitgeput raakt en niet meer in staat bent om nog maar iets te doen. Je hebt roofbouw gepleegd op je lichaam. En dat vraagt om een weg naar herstel die tijd, geduld, aandacht en inzichten vergt. Want: dit gaat jou niet nog een keer gebeuren!
Hoe (vaak) geef jij aandacht aan jezelf?
Wanneer heb jij voor het laatst een goede natuurwandeling gemaakt, gemediteerd of een boek gelezen? Iets gedaan wat je energie en ontspanning geeft? Maak je genoeg tijd om goed voor jezelf te zorgen? Nu is het tijd om je te richten op alles wat jou fysiek en mentaal sterk maakt, wat jou JOU maakt! Zo kan een burn-out leiden naar een bewuster en uiteindelijk veel leuker leven omdat je jezelf beter leert kennen en er een krachtigere jij uit een wat minder leuke periode kan opstaan! Begin door echt te voelen wat je nodig hebt met de aandacht naar binnen gericht. Vanuit rust komt er zoveel tot stand!
Overspannen of een burn-out?
Kun je wel een burn-out coach gebruiken die jou begeleid in jouw herstel en het ontdekken van jouw talenten en passie? Die je helpt jouw beren van de weg te jagen en weer in je kracht te staan? Wie weet spreekt wandelcoaching jou wel aan of één van de andere coaching mogelijkheden van StartValue. Nog een beetje zoekende naar wat je nodig hebt? Plan dan een vrijblijvend gesprek in!
Over Miranda Hogervorst
Al 25 jaar coach ik mensen bij hun persoonlijke ontwikkeling. Ik richt mij met name op stress, angsten en burn-out. Mensontwikkeling is mijn vak en mijn passie. Door mijn empathische benadering zorg ik ervoor dat er de aandacht naar persoonlijke prestaties en het doorbreken van oude patronen gaat. Wat drijft iemand, wat is zijn of haar passie? Mensen maken met hun gevoelsleven verbinding. Hierdoor leren ze signalen op tijd herkennen en bewaken hierdoor hun grenzen. Naast luisteren en reflecteren, ga ik als coach ook direct en praktisch te werk. Dit zet mensen in beweging.
Ik hou enorm van wandelen in de natuur het buiten zijn. Daarnaast doe ik aan hardlopen en ben ik in het weekend vaak te vinden in onze volkstuin.
